Vlaamse overheid moet meer werk maken van kwaliteit regelgeving

[Nederlandstalige Nieuwsmedia]

Wil Vlaanderen zijn ambities waarmaken om de administratieve lasten van burgers en bedrijven met 25% te verminderen tegen 2012, dan is dringend actie nodig. Dat blijkt uit een onderzoeksrapport en advies van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Ondanks de goeie wil van de voorbije tien jaar blijven de resultaten voor betere regelgeving uit en hinken we achterop tegenover het buitenland.

Daarom vraagt de SERV consultaties met adviesraden en andere stakeholders vroeger in het beleidsproces op te starten. Daarnaast moet de overheid de zogenaamde reguleringsimpactanalyse (RIA) minder formalistisch inzetten zodat minder tijd, mensen en middelen verspild worden. De vraag om anders en beter te beslissen, loopt opvallend parallel met de conclusies van de Commissies Berx en Sauwens over de versnelling van grote investeringsprojecten.

Peter Leyman, voorzitter van de SERV: “ Ons onderzoek over tien jaar Vlaams wetgevingsbeleid en ‘betere regelgeving’ kan op veel belangstelling rekenen bij adviesraden, ambtenaren en politici in Vlaanderen. We hopen dan ook dat onze analyse en voorstellen leiden tot een doorbraak en dat betere regelgeving weer hoog op de politieke agenda komt te staan. Dat is belangrijk voor de leefbaarheid van de economie en de levenskwaliteit van de mensen. Goede wetgeving maakt overheden beter en klantgerichter, maakt de economie efficiënter en geeft meer kansen aan innovatie en jobs.”

Veel plannen maar te weinig resultaten
In tal van toekomststrategieën van de Vlaamse regering is ‘betere regelgeving’ een belangrijk topic. Zowel bij Vlaanderen in Actie (VIA), het Pact 2020 als het recent afgesloten Werkgelegenheids- en investeringsplan (WIP) komt ‘betere regelgeving’ aan bod. Met de invoering van de RIA’s, de hervorming van de strategische adviesraden, de actieplannen voor administratieve vereenvoudiging, … zette Vlaanderen al een stap vooruit, maar de resultaten blijven onvoldoende. Vlaanderen doet het nog altijd niet goed in internationale vergelijkingen (OESO) en dat straalt negatief af op het vertrouwen in de overheid en het investeringsklimaat.

Administratieve vereenvoudiging
Daarom vraagt de SERV dat de Vlaamse regering haar inspanningen voor administratieve vereenvoudiging opvoert tegen midden 2010. De huidige actieplannen zijn te beperkt en moeten meer focussen op wat voor de doelgroepen zelf belangrijk is. Daarom vraagt de SERV meer inspraak voor die doelgroepen. Zij moeten volwaardig worden betrokken bij het opstellen en opvolgen van jaarlijkse actieplannen met vereenvoudigingsprojecten.

Reguleringsimpactanalyse (RIA)
Het onderzoek van de SERV bevestigt dat de steun voor RIA toeneemt. De invoering ervan heeft gezorgd voor een ‘déclic’ en is belangrijk geweest om de aandacht voor betere regelgeving in de verschillende politieke en ambtelijke niveaus binnen te brengen. Vlaanderen krijgt daarvoor internationale erkenning en goede punten in benchmarkanalyses. Maar de kwaliteit van de RIA’s is nog dikwijls laag. Zij worden meestal te laat in het beleidsproces gemaakt en louter omdat het moet, niet om de kwaliteit van de beslissingen te verbeteren. De SERV vraagt daarom dat RIA correct wordt toegepast. Het formalisme moet eruit. RIA moet selectiever gebeuren: niet voor onbelangrijke regelgeving of kleine wijzigingen, maar alleen voor belangrijke regelgeving.

Consultatie
Vlaanderen loopt internationaal vooral achterop als het gaat over transparantie en participatie in beleids- en regelgevingsprocessen. Consultaties gebeuren te laat, met korte deadlines, dikwijls enkel omdat het verplicht is, zonder veel feedback nadien. Dat in meerdere beleidsnota’s met geen woord wordt gerept over de strategische adviesraad, doet echter weinig verbetering vermoeden. De SERV vraagt daarom dat consultaties tijdig gebeuren en niet pas nadat een dossier al door regering werd goedgekeurd. Concreet stelt de SERV voor om tegen eind 2010 in de beleidsbrieven van de ministers te werken met ‘roadmaps’. Per nieuwe beleidsmaatregel zie je dan de geplande en reeds gerealiseerde proces- en procedurestappen, met stimuli voor goede praktijken zoals conceptnota’s (witboeken) en pre-RIA’s.

SERV-rapport volgde bijzondere procedure
In de geest van het pact 2020 als gezamenlijk engagement, heeft de SERV de voorbije maanden zijn analyse voorgelegd aan een reeks instanties, waaronder alle strategische adviesraden, het college van ambtenarengeneraal (CAG) en het Vlaams parlement, met de vraag naar een reactie op de belangrijkste beleidssuggesties. Uit de vele reacties op het rapport blijkt dat ‘betere regelgeving’ op een brede belangstelling en betrokkenheid kan rekenen en dat het politieke en ambtelijk engagement voor betere beleidsprocessen toeneemt. Men vindt de evaluatie door de SERV een gedegen basis om het debat te voeren en beleidsmaatregelen verder te concretiseren.